Αναλυτικό οδηγό με τη μορφή 14 + 1 σύντομων ερωτήσεων – απαντήσεων εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών, ο οποίος θα αποτελέσει τον «οδικό χάρτη» των Ελλήνων που θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις προσεχείς ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 μέσω επιστολικής ψήφου.
Στόχος του εγχειριδίου είναι η καλύτερη ενημέρωση των εκλογέων σχετικά με τη νέα αυτή εκλογική διαδικασία η οποία δίνει, για πρώτη φορά από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους, τη δυνατότητα στους Έλληνες ολόκληρης της υφηλίου που έχουν δικαίωμα ψήφου, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής ή παραμονής τους, να ψηφίσουν από όπου εκείνοι επιθυμούν.
Για την περαιτέρω διευκόλυνση των εκλογέων που θα ψηφίσουν με επιστολική ψήφο, το Υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού βίντεο στο οποίο περιγράφεται οπτικοποιημένη η διαδικασία βήμα προς βήμα.
Συνολικά 202.515 εκλογείς έχουν εγγραφεί στη σχετική πλατφόρμα του Υπουργείου Εσωτερικών, εκ των οποίων οι 152.311 είναι κάτοικοι της επικράτειας ενώ 50.204 διαμένουν στο εξωτερικό ή είναι κάτοικοι Ελλάδας και έχουν επιλέξει να ψηφίσουν στο εξωτερικό, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από εκείνους που ψήφισαν στις τελευταίες εθνικές εκλογές, τον Ιούνιο του 2023. Οι εγγεγραμμένοι προέρχονται από 128 διαφορετικές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι στις 90 εξ αυτών δεν λειτούργησε εκλογικό κέντρο στις τελευταίες εθνικές εκλογές. Ως εκ τούτου, οι Έλληνες κάτοικοι αυτών των χωρών θα μπορέσουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο διαμονής τους για πρώτη φορά.
Αναλυτικά οι 15 ερωτήσεις – απαντήσεις:
1. Πότε θα λάβω το εκλογικό υλικό;
· Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη αποστείλει το εκλογικό υλικό στους εκλογείς που ενεγράφησαν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της επιστολικής ψήφου.
· Αν δεν έχετε ήδη λάβει ενημέρωση, θα ενημερωθείτε στα στοιχεία επικοινωνίας που δηλώσατε κατά την εγγραφή σας (email, SMS ή Viber) για την παράδοση του φακέλου σας. Ο φάκελος θα παραδοθεί από διανομέα στη διεύθυνση που έχετε δηλώσει. Εναλλακτικά, έχετε την επιλογή να τον παραλάβετε από κατάστημα της ταχυδρομικής εταιρείας.
· Μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της αποστολής του φακέλου σας μέσω του συστήματος αναζήτησης των ταχυδρομικών εταιρειών (tracking).
2. Μπορεί κάποιος άλλος να παραλάβει το εκλογικό υλικό εκ μέρους μου;
· H παραλαβή του φακέλου πρέπει να γίνει από εσάς ή από ρητά εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτό τρίτο πρόσωπο. Την εξουσιοδότηση αυτή μπορείτε να τη συμπληρώσετε μέσω της ηλεκτρονικής πύλης «gov.gr» ή με φυσική παρουσία σε ΚΕΠ ή Προξενική Αρχή.
· Κατά την παραλαβή του φακέλου πρέπει να επιδείξετε ταυτοποιητικό έγγραφο στον διανομέα.
· Εναλλακτικά, σε περίπτωση που σας έχει αποσταλεί από την ταχυδρομική εταιρία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο Προσωπικός Αριθμός Ταυτοποίησης (PIN) σας.
3. Τι περιέχει ο φάκελος που θα λάβω;
Ο φάκελος που θα παραλάβετε περιέχει τα παρακάτω:
- Το έντυπο οδηγιών, στο οποίο περιλαμβάνονται αναλυτικές οδηγίες για το πώς να ψηφίσετε με επιστολική ψήφο καθώς και οι κατάλογοι των υποψηφίων Ευρωβουλευτών όλων των συνδυασμών,
- Το ψηφοδέλτιο, στο οποίο θα σημειώσετε τον συνδυασμό και τους υποψήφιους Ευρωβουλευτές της προτίμησής σας,
- Τον φάκελο ψηφοφορίας, μέσα στον οποίο πρέπει να τοποθετήσετε αποκλειστικά και μόνο το ψηφοδέλτιο,
- Την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου, την οποία μπορείτε εναλλακτικά να υποβάλετε ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας epistoliki.ypes.gov.gr, και
- Τον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου, τον οποίο θα αποστείλετε στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων.
4. Ποια είναι η διαδικασία ψηφοφορίας με επιστολική ψήφο;
Η διαδικασία ψηφοφορίας με επιστολική ψήφο είναι εξαιρετικά απλή και δεν θα σας πάρει πάνω από λίγα λεπτά. Η διαδικασία περιγράφεται αναλυτικά στο έντυπο οδηγιών που θα λάβετε, το οποίο μπορείτε, επίσης, να βρείτε πατώντας εδώ. Μπορείτε επίσης να δείτε το εκπαιδευτικό βίντεο που δημιούργησε το Υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο περιγράφεται οπτικοποιημένη η διαδικασία βήμα προς βήμα πατώντας εδώ. Το χρηστικό βίντεο έχει αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και συγκεκριμένα στην κατηγορία της επιστολικής ψήφου https://www.ypes.gr/ekloges/ekloges-gia-to-europaiko-koinoboulio/epistoliki-psifos/epistol-psf-archeia-epistolikis-psifou όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα όλα τα, σχετικά με τη διαδικασία της επιστολικής ψήφου, αρχεία.
5. Πόσους υποψηφίους μπορώ να ψηφίσω;
· Στις ευρωεκλογές συμμετέχουν 31 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων, με 21 έως 42 υποψήφιους Ευρωβουλευτές ανά συνδυασμό.
· Μπορείτε να ψηφίσετε μόνο έναν συνδυασμό και από 0 έως 4 υποψήφιους Ευρωβουλευτές του συνδυασμού αυτού. Έχετε επίσης την επιλογή να ψηφίσετε λευκό.
6. Ποια είναι η μορφή του ψηφοδελτίου και πώς το συμπληρώνω;
· Το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου είναι διαφορετικό από τα ψηφοδέλτια που συνήθως χρησιμοποιούνται στις εκλογές στην Ελλάδα. Είναι ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο μίας σελίδας διπλής όψης και όχι ο γνωστός «πάκος» με τις λίστες υποψηφίων του κάθε συνδυασμού.
· Στην πρώτη όψη του ψηφοδελτίου υπάρχουν οι 31 συνδυασμοί που συμμετέχουν στις ευρωεκλογές. Εκεί θα βάλετε σταυρό με μπλε ή μαύρο στιλό δίπλα στον συνδυασμό της προτίμησής σας. Για να ψηφίσετε λευκό, θα βάλετε σταυρό δίπλα στο αντίστοιχο πεδίο «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω. Ψηφίζω λευκό.» ή δεν θα επιλέξετε κανέναν συνδυασμό.
· Στην πίσω όψη του ψηφοδελτίου, θα δείτε ένα μεγάλο τετράγωνο, εντός του οποίου περιέχονται 42 μικρότερα τετράγωνα, αριθμημένα από το 1 έως το 42. Για να επιλέξετε έναν/μία υποψήφιο/α του συνδυασμού προτίμησής σας, πρέπει να επιλέξετε τον αριθμό που του/της αντιστοιχεί, όπως αναγράφεται στο έντυπο οδηγιών που περιέχεται στον φάκελο με το εκλογικό υλικό που θα λάβετε. Μπορείτε να ψηφίσετε από 0 έως 4 υποψήφιους Ευρωβουλευτές ενός συνδυασμού.
· Τέλος, κάτω από το τετράγωνο με τους 42 αριθμούς, υπάρχει ειδικό πλαίσιο στο οποίο δηλώνετε τον αριθμό υποψήφιων Ευρωβουλευτών που έχετε ψηφίσει, δηλαδή από 0 έως 4. Αν αφήσετε κενό το ειδικό πλαίσιο ή αν επιλέξετε περισσότερους από 4 υποψηφίους, τότε η ψήφος σας θα ληφθεί υπόψη υπέρ του συνδυασμού που επιλέξατε, πλην όμως κανένας σταυρός προτίμησης δεν θα ληφθεί υπόψη.
7. Υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για τα άτομα με αναπηρία;
· Στην ιστοσελίδα epistoliki.ypes.gov.gr/myvote μπορείτε να συμπληρώσετε μηχανογραφικά το ψηφοδέλτιο επιλέγοντας τον συνδυασμό και τους υποψηφίους που θέλετε να ψηφίσετε και να το εκτυπώσετε. Η δυνατότητα αυτή διευκολύνει ιδίως τα άτομα με αναπηρία να ασκήσουν απρόσκοπτα το εκλογικό τους δικαίωμα.
· Η ιστοσελίδα αυτή είναι ειδικά διαμορφωμένη για άτομα με αναπηρία και η χρήση της γίνεται εντελώς ανώνυμα.
8. Τι μπορώ να κάνω αν κάνω λάθος κατά τη συμπλήρωση του ψηφοδελτίου ή της αίτησης – υπεύθυνης δήλωσης;
· Σε περίπτωση που κάνετε κάποιο λάθος κατά τη συμπλήρωση του ψηφοδελτίου ή της υπεύθυνης δήλωσης, μπορείτε να εκτυπώσετε το ψηφοδέλτιο και την υπεύθυνη δήλωση σε διαστάσεις Α4 ή Letter από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών. Επισκεφτείτε την πλατφόρμα epistoliki.ypes.gov.gr, επιλέξτε «Οδηγίες επιστολικής ψήφου» και στη συνέχεια «Αρχεία επιστολικής ψήφου» ή πατήστε εδώ.
9. Τι μπορώ να κάνω αν χάσω τον φάκελο με το εκλογικό υλικό;
· Ο φάκελος ψηφοφορίας, μαζί με το υπόλοιπο υλικό, πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές μέρος. Δυστυχώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής εκ νέου του φακέλου, καθώς αυτός είναι προσωπικός και η νέα εκτύπωση θα χρειαστεί χρόνο, ο οποίος δεν θα επιτρέψει την έγκαιρη παραλαβή της ψήφου σας.
10. Πώς μπορώ να ταχυδρομήσω την επιστολική μου ψήφο;
· H αποστολή του φακέλου πρέπει να γίνει από εσάς ή από ρητά εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτό τρίτο πρόσωπο ή – εφόσον η ταχυδρομική εταιρία σας έχει αποστείλει Προσωπικό Αριθμό Ταυτοποίησης (PIN) – γνωστοποιώντας αυτόν τον αριθμό. Συστήνεται ο φάκελος επιστροφής να είναι σε καλή κατάσταση και όπως παραδόθηκε.
· Αν είστε στην Ελλάδα, ο φάκελος επιστρέφεται δωρεάν στη διεύθυνση που ήδη αναγράφεται σε αυτόν, με την ίδια ταχυδρομική εταιρεία που σας παρέδωσε το εκλογικό υλικό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μεριμνήσετε για την έγκαιρη αποστολή του φακέλου. Μπορείτε είτε να επικοινωνήσετε με την εταιρεία και να κανονίσετε ώστε υπάλληλος της εταιρείας να παραλάβει τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου από τον χώρο σας ή να προσέλθετε σε ένα από τα καταστήματα της εταιρείας και να παραδώσετε τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου.
· Αν είστε στο εξωτερικό, εφόσον επιθυμείτε να αποστείλετε δωρεάν τον φάκελό σας, απευθυνθείτε στην εταιρεία που σας παρέδωσε τον φάκελο. Εναλλακτικά, μπορείτε με δική σας δαπάνη να επιλέξετε άλλον τρόπο αποστολής, μεριμνώντας για την έγκαιρη παραλαβή της επιστολικής ψήφου σας στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων έως το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024, και ώρα Ελλάδας 17:00.
11. Μέχρι πότε πρέπει να στείλω την επιστολική μου ψήφο για να διασφαλίσω ότι θα καταμετρηθεί;
· O επιστολικές ψήφοι, για να καταμετρηθούν, πρέπει να φτάσουν στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων έως και το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00.
· Αν είστε στην Ελλάδα, και επιλέξετε να αποστείλετε τον φάκελο από τον χώρο σας καλώντας υπάλληλο ταχυδρομικής εταιρείας, η καταληκτική ημερομηνία αποστολής είναι η Δευτέρα 3 Ιουνίου 2024. Σε περίπτωση που προσέλθετε σε ένα από τα καταστήματα της εταιρείας για να παραδώσετε τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, η καταληκτική ημερομηνία είναι η Τρίτη 4 Ιουνίου 2024. Αν είστε στο εξωτερικό, ο φάκελος πρέπει να αποσταλεί έως και την Τρίτη 28 Μαΐου 2024. Αν αποστείλετε τον φάκελό σας μετά τις ανωτέρω ημερομηνίες, είναι πιθανό να μην φτάσει εγκαίρως.
· Θα λάβετε επιβεβαίωση ότι η επιστολική ψήφος σας έχει παραληφθεί στα στοιχεία επικοινωνίας που δηλώσατε κατά την εγγραφή σας. Αν για οποιοδήποτε λόγο ο φάκελός σας δεν παραληφθεί, τότε θα ειδοποιηθείτε στα στοιχεία επικοινωνίας που έχετε δηλώσει και θα μπορείτε να ασκήσετε το εκλογικό σας δικαίωμα με φυσική παρουσία στο εκλογικό σας τμήμα από τις 11:00 έως τις 19:00 την ημέρα των Ευρωεκλογών. Μπορείτε να επισκεφτείτε την εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις» του Υπουργείου Εσωτερικών στο mpp.ypes.gov.gr για να εντοπίσετε το εκλογικό τμήμα στο οποίο μπορείτε να ψηφίσετε.
12. Τι γίνεται αφού στείλω την επιστολική ψήφο μου;
· Ο φάκελος επιστροφής επιστολικής ψήφου θα φτάσει στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων στην Ελλάδα, όπου θα τον παραλάβει η αρμόδια Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου. Θα τοποθετηθεί σε ειδική κάλπη φύλαξης, η οποία φυλάσσεται διαρκώς.
· Την ημέρα διενέργειας των Ευρωεκλογών, οι ειδικές κάλπες φύλαξης θα παραδοθούν στις Εφορευτικές Επιτροπές Διαλογής Επιστολικής Ψήφου, οι οποίες θα ανοίξουν τους φακέλους επιστροφής επιστολικής ψήφου, θα ελέγξουν τα στοιχεία των εκλογέων και θα διαχωρίσουν τους φακέλους ψηφοφορίας, τους οποίους θα τοποθετήσουν στις κάλπες ψηφοφορίας.
· Στις 19:00, οι κάλπες ψηφοφορίας θα ανοίξουν και οι επιστολικές ψήφοι θα καταμετρηθούν, ταυτόχρονα με τις ψήφους σε όλη τη χώρα.
13. Τι γίνεται αν ταχυδρομήσω κατά λάθος την επιστολική μου ψήφο σε λάθος διεύθυνση;
· Η διεύθυνση αποστολής είναι προσυμπληρωμένη πάνω στον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου.
14. Μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία αν έχω εγγραφεί στην επιστολική ψήφο;
· Σε περίπτωση που η επιστολική ψήφος σας δεν παραληφθεί εμπρόθεσμα, δηλαδή έως το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό σας τμήμα θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα σας επιτρέψει να ψηφίσετε με φυσική παρουσία εκεί την Κυριακή 9 Ιουνίου από τις 11.00 π.μ. έως τις 7.00μμ.
· Σε κάθε άλλη περίπτωση, εφόσον η επιστολική ψήφος σας παραληφθεί έγκαιρα, αυτονοήτως δεν θα μπορέσετε να ψηφίσετε και με φυσική παρουσία την ημέρα των Ευρωεκλογών.
15. Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;
· Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το epistoliki.ypes.gov.gr και επιλέξτε «Οδηγίες επιστολική ψήφου» ή καλέστε στο +30 210 626 6222 όλο το 24ώρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.